porter

Mocne ciemne piwo porter o charakterystycznym smaku

Porter odznacza się charakterystyczną barwą, rzadko spotykaną wśród innych piw. Ma również nieporównywalny do większości innych rodzajów tego trunku smak. Piwo porter to ciemny, mocny napój o intensywnym smaku.

3/5 - (3 votes)

Przeczytaj artykuł i dowiedz się, czym dokładnie jest piwo w stylu porter. Wyjaśniamy też, gdzie i w jakich okolicznościach powstało oraz w jakich stronach rozwinęło się najbardziej. Odkryj także, czym różnią się portery pochodzące z różnych stron świata. 

Porter – ile ma procent i czym właściwie jest?

Porter jest ciemnym, mocnym piwem górnej fermentacji. Może mieć barwę od rubinowej aż do czarnej. Słód bazowy w porterze to jest jasny, a ciemna barwa stanowi efekt dodatku słodu ciemnego, palonego oraz karmelowego. Dodatki niesłodowe to z kolei kukurydza i cukier. Na samym początku piwa typu porter były dosyć mocne. Zawartość alkoholu wynosiła w nich do 6,5%, a ekstraktu słodowego do 15%. Było wówczas warzone ze słodu ciemnego. Współcześnie angielskie portery są znacznie słabsze. Zawartość alkoholu osiąga maksymalnie 5%, natomiast ekstraktu słodowego – 11%.

porter-ile ma procent

Anglia – tam narodził się porter 

Piwo Porter pochodzi z Anglii. Powstało jako odpowiedź na mieszankę typów trzech stylów piw: pale ale, mild i brown. W początkach XVIII wieku była ona bardzo popularna wśród Londyńczyków. W 1730 roku po raz pierwszy uwarzone zostało nowe piwo, które odpowiadało jej pod względem smakowym, które nazwano porterem. Nazwę wzięło od angielskiego słowa określającego tragarzy ulicznych oraz rzecznych – porters. Z czasem zaczęto je eksportować w inne części świata. Na przełomie wieków XVIII oraz XIX porter miał sporą popularność w innych rejonach Europy, zwłaszcza we wschodniej części Starego Kontynentu.

Dzieje stoutu i porteru przeplatają się ze sobą. Uważa się, że nazwa „stout”, używana na określenie ciemnego piwa. Powstała, ponieważ silne portery były sprzedawane pod takimi nazwami jak „extra porter”, „double porter” i „stout porter”. Termin „stout porter” został później skrócony po prostu do „stout”. Na przykład Guinness Extra Stout był pierwotnie nazywany „Extra Superior Porter”, nazwę „Extra Stout” otrzymał dopiero w 1840 roku. Dziś jednak nie ma wielu różnic między stoutem a porterem. Terminy te są używane przez różne browary do opisu ciemnych piw niemal zamiennie, a oba style mają więcej cech wspólnych niż różnic.

porter anglia

Porter w Irlandii 

Porter został po raz pierwszy uwarzony w Irlandii w 1776 roku. Chociaż Arthur Guinness zaczął warzyć go dopiero w 1787 roku, do 1799 roku wycofał wszystkie inne rodzaje piwa ze swojego Guinness Brewery. Beamish and Crawford w Cork i Murphy’s Brewery poszli w ślady Guinnessa i porzucili inne piwa na rzecz porteru. Przejście od porteru do stoutu nastąpiło, gdy Arthur Guinness zdał sobie sprawę, że zapłaciłby niższy podatek, gdyby w swoim piwie używał niesłodowanego i prażonego jęczmienia.

W Irlandii, zwłaszcza w Dublinie, porter był znany jako „plain porter” lub po prostu „plain”. Ostatni irlandzki porter Guinnessa został wyprodukowany w 1974 roku, chociaż w 2014 roku firma ta rozpoczęła „reaktywację” tych piw w oparciu o recepturę z 1796 roku. Po wynalezieniu w 1817 roku słodowanego jęczmienia prażonego, aby nadać piwu ciemniejszy kolor i wyraźny przypalony smak, irlandzcy piwowarzy zrezygnowali ze stosowania słodu brązowego, używając wyłącznie słodu patentowego i jasnego, podczas gdy browary angielskie kontynuowały stosowanie słodu brązowego. To spowodowało różnicę w stylu między angielskimi i irlandzkimi piwami. Dziś porter pozostaje ważnym stylem na rozwijającej się irlandzkiej scenie piwa rzemieślniczego.

Porter w Stanach Zjednoczonych 

Porter zawędrował także do nowego świata, do Stanów Zjednoczonych. Komercyjnie był tam ważony już od XVIII wieku. Największą popularność zdobył w Nowej Anglii oraz Pensylwanii. Po tym, jak w latach 50. XIX wieku wprowadzono w Stanach Zjednoczonych lagery, browary zaczęły warzyć portery raczej na drożdżach dolnej niż górnej fermentacji. Ponadto wersje amerykańskie często zawierały również takie dodatki takie, jak kukurydza, melasa i Porterine.

Porterine został opracowany w Ameryce jako narzędzie browarnicze, dodawane do brzeczki lżejszych piw, aby dodać koloru i smaku w celu naśladowania porteru. Porterine powstaje z powolnego gotowania syropu kukurydzianego, w którym koncentrują się cukry. Podczas tego procesu pojawia się karmelowy kolor i konsystencja Porterine. Wraz z nadejściem ruchu rzemieślniczego wiele minibrowarów zaczęło produkować portery i stouty tradycyjnymi metodami, a także technikami amerykańskimi.

Czym jest porter bałtycki? 

porter bałtycki

Odrębnym stylem piwa jest porter bałtycki. Nazwę swoją zawdzięcza temu, że rozwinął się w krajach położonych nad Morzem Bałtyckim. Powstał z połączenia dwóch innych stylów, którymi są koźlak dubeltowy oraz angielski Imperial Stout. Powstał na przełomie wieków XIX oraz XX. Z racji tego, że wówczas powszechna była już dolna fermentacja, ten rodzaj porteru wytwarzany był z użyciem drożdży z dolnej fermentacji. Do najstarszych i najlepszych porterów bałtyckich należy porter Żywca.

Powstał jako zamiennik popularnego już tutaj wcześniej i importowanego od XVIII wieku z Wielkiej Brytanii piwa w stylu stout cesarski, który był najmocniejszą wówczas odmianą porteru angielskiego. Wynikało to poniekąd z wprowadzonej przez Napoleona w początkach XIX wieku blokady kontynentalnej, która wymierzona była w Wielką Brytanię. W regionie zabrakło mocnego, rozgrzewającego piwa, które popularne było zwłaszcza zimą.

Rozpoczęto zatem w różnych zakątkach Europy Środkowej i Wschodniej – a zwłaszcza w krajach basenu Morza Bałtyckiego – warzenie piwa wzorowanego na angielskim mocnym imperial stoucie. Zastosowano jednak inne metody produkcyjne, podobne do tych, które stosuje się do wytwarzania niemieckiego bocka – koźlaka. Pomimo pokrewieństwa z oryginalnym porterem angielskim, porter bałtycki ma odmienny od niego charakter. Podczas gdy przez lata brown porter z Anglii utracił wiele ze swej pierwotnej mocy, porter bałtycki jest kontynuatorem jego najmocniejszych odmian z początków istnienia.

Jak podawać portera?

Portery najlepiej serwować temperaturze mieszczącej się w zakresie od 8 do 13°C (optymalną i najbardziej zalecaną temp. jest 10°C). Piwo to można serwować na dwa sposoby – w pękatym kuflu z grubego szkła lub w pokalu czy kielichu na nóżce.

Archiwum: marzec 2024